पंच कैलास
हिमालयात वसलेल्या कैलास पर्वताबद्दल सर्वांना माहिती आहे. येथे भगवान शंकराचे मुख्य निवासस्थान आहे.
भारत आणि तिबेटमध्ये 5 वेगवेगळे कैलास पर्वत आहेत ज्यांना एकत्रितपणे पंच कैलास असे नाव देण्यात आले आहे.
शिवभक्तांसाठी मोक्षप्राप्तीसाठी पंच कैलास यात्रा अत्यंत महत्त्वाची मानली जाते, सर्व 5 कैलास हिमालय पर्वत रांगेत आहेत. बहुतेक प्रवासी पंच कैलास यात्रा ही सत्याची यात्रा आणि एक उत्तम आध्यात्मिक अनुभव देणारी यात्रा मानतात.
आपण पंच कैलास यात्रेत समाविष्ट असलेल्या कैलास पर्वताविषयी थोडक्यात जाणून घेऊया.
1.आदि कैलास (छोटा कैलास)
आत्तापर्यंत आपण प्रामुख्याने कैलास मानसरोवर बद्दल ऐकत आहोत किंवा जाणून घेत आहोत, परंतु तुम्हाला माहित आहे का की आणखी एक कैलास आहे जो भारतात आहे आणि त्याला कैलास सारखीच स्थिती आहे.
इथपर्यंत पोहोचणेही तितकेसे अवघड नाही आणि खर्चही श्री कैलास मानसरोवरापेक्षा खूपच कमी आहे आणि तो म्हणजे आदि कैलास. हे पंच कैलासांपैकी एक आहे…
आदि कैलास (छोटा कैलास) हे भारतीय सीमावर्ती भागात आहे.
भारत-तिबेट सीमेजवळ, छोटा कैलास हे उत्तराखंडच्या धारचुला जिल्ह्यात आहे.
हा प्रदेश नितांत नैसर्गिक सौंदर्य, शांतता आणि सार्वभौमत्वाने परिपूर्ण आहे.
हा परिसर अतिशय शांत आहे, हे ठिकाण शांततेच्या शोधात असलेल्या प्रवाशांसाठी योग्य आहे!
सारख्या दिसण्यामुळे अनेक लोक आदि कैलास आणि मुख्य कैलास यांच्यात गोंधळून जातात.
आदि कैलास जवळ एक तलाव आहे ज्याला “पार्वती ताल” म्हणतात.
असे मानले जाते की जेव्हा महादेव देवी पार्वतीशी विवाह करण्यासाठी कैलासहून येत होते तेव्हा त्यांनी येथे मुक्काम केला होता. कैलास मानसरोवर यात्रेनंतर आदि कैलास यात्रा ही सर्वात पवित्र यात्रा मानली जाते.
LookMark Women Kurta
समुद्रसपाटीपासून 6191 मीटर उंचीवर असलेले आदि कैलास हे भारतातील उत्तराखंड राज्यातील तिबेट सीमेजवळ आहे आणि ते कैलासच्या प्रतिकृतीसारखे दिसते.
कैलास मानसरोवर यात्रेप्रमाणेच आदि कैलास यात्रा देखील साहस आणि सौंदर्याने भरलेली आहे, यामध्ये सुद्धा 105 किमीचा प्रवास पायीच करावा लागतो.
2. किन्नौर कैलास
किन्नौर कैलास हिमाचल प्रदेशातील किन्नौर जिल्ह्यातील किन्नौर खोऱ्यात आहे. त्याची उंची सुमारे 6050 मीटर आहे.
त्याचा स्वतःचा एक पौराणिक इतिहास आहे, पौराणिक कथांनुसार किन्नौर कैलासजवळ पार्वतीने बांधलेला तलाव आहे, जो तिने पूजेसाठी बांधला होता, तो “पार्वती सरोवर” म्हणून ओळखला जातो.
हे स्थान भगवान शिव आणि देवी पार्वतीचे मिलनस्थान देखील मानले जाते. स्थानिक लोकांच्या म्हणण्यानुसार या पर्वताच्या शिखरावर पक्ष्यांची जोडी राहते. लोक या पक्ष्यांची माता पार्वती आणि भागा म्हणून पूजा करतात.
किन्नौर कैलासची खास गोष्ट म्हणजे येथे असलेले शिवलिंग पुन्हा पुन्हा रंग बदलते.
असे म्हणतात की हे शिवलिंग प्रत्येक वेळी आपला रंग बदलते.
सकाळी त्याचा रंग वेगळा असतो आणि दुपारी सूर्यप्रकाशात त्याचा रंग बदललेला दिसतो आणि संध्याकाळी त्याचा रंग पुन्हा बदलतो.
3. श्रीखंड कैलास
श्रीखंड कैलास हिमाचल प्रदेशातील कुल्लू जिल्ह्यात स्थित आहे, त्याची समुद्रसपाटीपासून उंची सुमारे 5227 मीटर आहे, येथे जाण्यासाठी हिमालयातील अनेक हिमनद्या पार कराव्या लागतात.
या पर्वताविषयीच्या आख्यायिकेनुसार भस्मासुराने या पर्वतावर तपश्चर्या केल्यावर भगवान शंकराला प्रसन्न करून वरदान प्राप्त झाले, असे सांगितले जाते.
भगवान शिवाने भस्मासुराला डोक्यावर हात ठेवून कोणालाही जाळण्याचे वरदान दिले होते.
भस्मासुराने आपल्या वरदानाची सत्यता तपासण्याच्या उद्देशाने भगवान शिवाच्या मस्तकावर हात ठेवण्याचा प्रयत्न केला, तेव्हा भगवान शिव तेथून पळून गेले, भगवान विष्णूंनी मोहिनीचे रूप धारण केले आणि भस्मासुरासोबत नृत्य केले आणि त्याच्या डोक्यावर हात ठेवला.
या पर्वतावर भस्मासुराने भस्म करून भगवान शिवाचे रक्षण केले असे पौराणिक कथेत सांगितले आहे.
श्रीखंड आणी उपविभागातील निर्मंड विभागात १८५७० फूट उंचीवर वसलेले भोले बाबा ३५ किलोमीटरच्या अत्यंत अवघड, जोखमीच्या पण रोमांचक प्रवासानंतर येथे भेटू शकतात.
Janasya Women’s Poly Crepe Flared Kurta
श्रीखंड यात्रेसाठी 25 किमीची सरळ चढण ही भाविकांसाठी परीक्षेपेक्षा कमी नाही. या यात्रेत अनेक वेळा भाविकांचा मृत्यूही झाला आहे.
स्थानिक लोकांच्या मते, हे शिखर भगवान शंकराचे निवासस्थान आहे. या शिवलिंगाची उंची ७२ फूट आहे.
येथे जाण्यासाठी सुंदर दर्‍यांमधून एक ट्रेक आहे.
जिथे अमरनाथ यात्रेदरम्यान लोक खेचरांची मदत घेतात.
त्याचबरोबर श्रीखंड महादेवाची ३५ किमीची अवघड चढण आहे, ज्यावर एकही खेचर घोडा चालू शकत नाही.
रामपूर बुशहर येथून श्रीखंडाचा रस्ता जातो. येथून निर्मंद नंतर बागीपुल आणि शेवटी जान नंतर ट्रेक सुरू होतो.
4.चंबा कैलास (मणिमहेश कैलास)
मणिमहेश कैलास हे हिमाचल प्रदेशातील चंबा जिल्ह्यात आहे, म्हणून त्याला चंबा कैलास असेही म्हणतात.
त्याची उंची सुमारे 5653 मीटर आहे, हे भुधील खोऱ्यापासून 26 किमी अंतरावर आहे.
कैलास जवळ मणिमहेश हे मणिमहेश सरोवर आहे, जे मानसरोवर सरोवराच्या समांतर उंचीवर वाहते, आजपर्यंतच्या इतिहासानुसार या पर्वताची चढाई पूर्ण करू शकलेला नाही.
पौराणिक कथेनुसार, हा पर्वत भगवान शिवाने माता पार्वतीच्या विवाहापूर्वी तयार केला होता, असे मानले जाते की हे भगवान शिवाचे निवासस्थान आहे आणि भगवान शिव अनेकदा आपल्या पत्नीसह येथे येतात..!!
मणिमहेश तलाव हे हिमाचल प्रदेशातील प्रमुख तीर्थक्षेत्रांपैकी एक असलेल्या बुधिल खोऱ्यातील भरमौरपासून २१ किमी अंतरावर आहे. हे सरोवर कैलास शिखराच्या (18,564 फूट) खाली 13,000 फूट उंचीवर आहे.
दरवर्षी, भाद्रपद महिन्यातील अर्धचंद्राच्या आठव्या दिवशी, या तलावावर एक जत्रा भरते, जे लाखो यात्रेकरूंना आकर्षित करते, जे पवित्र पाण्यात स्नान करण्यासाठी जमतात.
भगवान शिव हे या जत्रेचे प्रमुख देवता आहेत.
कैलासावरील शिवलिंगाच्या रूपातील खडक हे शिवाचे स्वरूप असल्याचे मानले जाते.
पर्वताच्या पायथ्याशी असलेल्या बर्फाच्या मैदानाला स्थानिक लोक शिवाचे चौगन म्हणतात.
Janasya Women’s Teal Poly Crepe Kurta
कैलास पर्वत अजिंक्य मानला जातो. माउंट एव्हरेस्टसह बरीच उंच शिखरे जिंकली असूनही आतापर्यंत कोणीही हे शिखर सर करू शकलेले नाही.
1968 मध्ये नंदिनी पटेल नावाच्या महिलेने या पर्वतावर चढण्याचा प्रयत्न केला होता पण तिला ही मोहीम मध्येच थांबवावी लागली होती.
५. कैलास पर्वत (मुख्य कैलास)
कैलास पर्वत तिबेटमध्ये स्थित आहे, 6638 मीटर उंचीसह सर्व कैलास पर्वतांमध्ये हा सर्वात उंच आहे.
हे स्थान केवळ हिंदू धर्मातच नाही तर बौद्ध, जैन इत्यादी धर्मातही अत्यंत महत्त्वाचे मानले जाते.
हिंदू पौराणिक कथेनुसार, भगवान शिवांनी येथे दीर्घकाळ वास्तव्य केले आहे, शिव देखील येथे ध्यान करत असत.
कैलास पर्वत भगवान शिवाच्या भक्तांना तसेच इतर धर्मांच्या अनुयायांना आध्यात्मिक मुक्ती, मोक्ष आणि आनंद प्रदान करतो असे मानले जाते.
मानसरोवर सरोवर आणि रक्षास्थळे कैलास पर्वताजवळ आहेत.
आजपर्यंत कोणीही कैलास पर्वतावर चढू शकले नाही, याचे कारण असे मानले जाते की कैलास पर्वत आपले स्थान बदलत राहतो.
हर हर महादेव…🙏🙏🙏🌼🌼🌸🌸🌺🌺🌹🌹
Baby Toys Dancing Talking Cactus for Boys Girls,Dancing Singing Talking Recording Mimic Repeating What You Say Cactus Toy
