श्री क्षेत्र पद्मालय
श्री क्षेत्र पद्मालय , जळगावपासून ३० किमी अंतरावर आहे.
पद्मालय हे ‘पद्मा’ आणि ‘अलय’ या दोन शब्दांचे मिश्रण आहे ज्याचा अर्थ संस्कृतमध्ये कमळाचे घर असा होतो.
हे मंदिर भगवान गणेशाला समर्पित आहे ज्याच्या जवळ एक कमळ तलाव आहे.
एकाच गाभाऱ्यात गणेशाच्या दोन मूर्ती; हे महाभारतकालीन मंदीर आहे
पद्मालय मंदिर हे भारतातील ‘अडीच’ गणपती पीठांपैकी एक आहे.
हे मंदिर अर्धपीठ म्हणून पूजनीय आहे.
मंदिरात आमोद आणि प्रमोद या दोन स्वयंभू गणेश मूर्ती आहेत.
या दोन्ही मूर्तींमध्ये प्रवाळ आहेत आणि एकाची सोंड उजवीकडे व दुसरी डावीकडे आहे.
दोन्ही मूर्ती स्वयंभू आहेत.
एकाच व्यासपीठावर उजव्या आणि डाव्या दोघी सोंडेची गणपती मुर्ती विराजीत असून, जगातील हे एकमेव असे मंदिर आहे.
मंदिर दगडी बांधलेले असून त्याच्या बाजूला तलाव आहे.
हा तलाव कमळाच्या फुलांनी भरलेला असायचा म्हणून मंदिराला पद्मालय म्हणून ओळखले जाते.
हे मंदिर डोंगराच्या माथ्यावर आहे आणि विविध लहान मंदिरांनी वेढलेले आहे.
मंदिरात श्री गोविंद महाराजांच्या पादुका असून त्याच्या शेजारी 440 किलो वजनाची घंटा आहे.
पौराणिक कथा सांगते की भीमाने बकासुराशी केलेल्या युद्धात त्याचा पराभव केला.
लढाईनंतर तहान शमवण्यासाठी त्याने कोपर जमिनीवर आपटून पाण्याचे तळे तयार केले.
या ठिकाणाला भीमकुंड म्हणतात आणि ते पद्मालयाजवळ आहे.
पौराणिक कथेनुसार पांडव वनवासात असताना येथील अरण्यात काही दिवस राहीले.
दंडकारण्यात म्हणून प्रसिद्ध असलेल्या या अरण्यात तेव्हा बकासूर (Bakasura) नावाचा राक्षस राहत होता.
तो दररोज गावातील लोकांना ठार करून त्यांच्याकडे अन्न धान्य घेऊन जायचा.
बकासूराच्या त्रासाला कंटाळून गावातील नागरिकांनी त्याला रोज गाडीभर अन्न धान्य, दोन बैल आणि एक माणूस द्याय ठरवले.
याविषयी माता कुंतीला कळाले तेव्हा ती क्रोधीत झाली आणि तिने भीमाला बकासूराचा वध करण्यासाठी पाठवले.
भीमाने बकासुराशी लढाई करून त्याला पराभूत केले (Bhima defeated Bakasura) आणि नंतर तहान भागवण्यासाठी जमिनीवर कोपर मारून पाणी काढले.
![](https://heydeva.com/wp-content/uploads/2023/08/image.png)
या ठिकाणालाच भीमकुंड (Bhimkund) असे म्हटले जाते.
पद्मालय मंदिराच्या परिसरात विविध वनौषधी आणि औषधी वनस्पती आढळतात.
जळगाव एरंडोल पारोळा येथून श्री क्षेत्र पद्मालय येथे जाण्यासाठी बसेस उपलब्ध आहेत.
एरंडोल येथून अनेक खाजगी वाहने देखील उपलब्ध असतात.
जळगाव, धरणगाव आणि म्हसावद येथून सर्वाधिक जवळ असणारे रेल्वे स्थानक आहेत.
श्री क्षेत्र पद्मालय जागरूक देवस्थान समजले जाते, त्यामुळे चतुर्थीला येथे मोठ्या प्रमाणावर भाविकांची गर्दी असते